Ondanks dat de EN 12642 alleen maar een testmethode is, is het wel zo dat bedrijven steeds vaker te maken krijgen met het feit dat de testende instantie een geldigheidsduur voor schrijft. Ongeacht of dat het wel of niet in een normering of wettekst staat. De testcentra zelf schrijven niet met zoveel woorden een herkeuring voor maar hanteren wel een geldigheidsduur. Een herkeuring kan een richtlijn en/of wet in een individueel land zijn.
In Duitsland moet er volgens VDI 2700 een herkeuring zijn op de ladingzekeringselementen die betrekking hebben op de bovenbouw, dit zodat het nog altijd als hulpmiddel kan worden beschouwd voor het lading zekeren.
Gemäß DIN EN 12642 ist der Zustand des Fahrzeugaufbaus vom Fahrzeughalter / Fahrzeugnutzer nach Herstellervorgaben zu überprüfen und zu dokumentieren. Entsprechende nationale Vorgaben (z.B. Deutschland: VDI 2700 u. ä. / jährliche Überprüfung durch eine befähigte Person) sind zu berücksichtigen.
Let wel, een onderhoud of keuring aan een carrosserie is iets anders dan een keuring of onderhoud aan de ladingzekeringselementen die het certificaat voorschrijven.
Een herkeuring kan in Duitsland bij bijna alle teststations worden uitgevoerd.
Op de certificaten en/of het document van herkeuren, schrijft of de fabrikant, of de testorganisatie een geldigheidsperiode aan van 12 maanden (jaarlijks). Dit met een overbruggingsperiode van een maand.
Een testorganisatie neemt geen verantwoordelijkheid voor de geteste bovenbouwen die niet opnieuw onderworpen zijn aan een herkeuring en/of onderhoud.
Dit is dus niet afhankelijk van landsgrenzen, wetten of normeringen en maakt dat dit ook van toepassing is in bijvoorbeeld de Benelux.
Er zijn bovenbouwen die al 5 jaar of langer geen herkeuring en/of onderhoud hebben gehad. Uiteraard kunnen de bovenbouwen dan nog steeds wel worden gebruikt. (De technische staat even in het midden gelaten).
De bijbehorende belastingswaarden die op het oorspronkelijke certificaat staan
en destijds zijn beproefd op de technische staat 'wanneer nieuw', mogen echter niet meer worden gebruikt.
De lading moet dan anders worden vastgezet, bijvoorbeeld met spanbanden, kettingen, antislipmateriaal etc. Dit omdat het als vrijstaande lading gedefinieerd moet worden.
Het (originele) certificaat kan na een succesvolle gedocumenteerde herkeuring wel weer worden gebruikt voor de bovenbouw.
Praktisch gezegd; indien u een schuifzeilopbouw heeft, kunt u deze net zo goed demonteren na een jaar, als er geen herkeuring en eventueel onderhoud gepleegd wordt en dit niet gedocumenteerd is, daar de bijbehorende zekeringswaarden na een tijdsbestek van een jaar niet meer van toepassing zijn.
Onderhoud
In veel gevallen vergeet een producent een zeer belangrijke alinea in de norm EN 12642. (7);
The manufacturer shall give user instructions for the body maintenance concerning the load securing elements.
De alinea schrijft dus voor dat de fabrikant gebruikersinstructies moet geven voor het onderhoud van de carrosserie met betrekking tot de ladingzekeringselementen.
Tot op heden heb ik een dergelijk document van een fabrikant bijna niet kunnen bekomen in de Benelux. Bij de Duitse fabrikanten vaker wel, daar dit een verplichting is conform VDI 2700, al is de één uitgebreider dan de ander.
Wellicht zijn er fabrikanten die dit wel goed geregeld hebben want het kan namelijk zo zijn dat, doordat bovenstaande criteria niet beschreven is, de geldigheid van de bovenbouw ook in twijfel gebracht kan worden, daar het mijns inziens niet voldoet aan de normering EN 12642.
Het product mag dus niet meer ingezet worden voor geëigend gebruik, dit omdat het niet en/of niet volledig voldoet aan de voorgeschreven normering.
De bijbehorende afgegeven waarden van de opbouw kunnen dus niet meer worden gebruikt en de lading zal op een andere manier vast moeten worden gezet.
Ook de tekst in artikel 5.18.6 lid 5 van de Regeling Voertuigen kan hierbij als zodanig geïnterpreteerd worden;
Vastzetsystemen, zekeringssystemen, stuwagemiddelen en onderdelen daarvan moeten goed functioneren en geschikt zijn voor het doel waarvoor ze gebruikt worden.
Ter vergelijking; op een spanband hoort een label te zitten met de daarbijbehorende waarden, dit is voorgeschreven in de normering, evenals een insnijding.
Het zou zo moeten zijn dat wanneer een zekeringsmiddel niet voldoet aan een normering het buiten werking beschouwd kan worden. Dit geldt dan eveneens voor de bovenbouw zoals in de alinea hierboven beschreven staat, daar het dient als een zekeringsmiddel en o.a. een verplichte markering en onderhoudsinstructies eist.
Herkeuring
Ook kan men zich de vraag stellen hoé dit dient te gebeuren en/of/hoe dit gedocumenteerd dient te worden.
Mij rijzen er zomaar wat vragen op, want een mondelinge instructie bij eerste aflevering geven of op de achterkant van een bierviltje, dat er onderhoud nodig is, lijkt mij niet voldoende, indien er verder niets aantoonbaar beschikbaar is;
* Wat voor onderhoud dient er dan te gebeuren?
* Waar dient er op gelet te worden?
* Wat zijn de afkeur criteria? * In welk tijdsbestek? * Wie mag de inspectie / onderhoud uitvoeren? * Hoe gaat het na een inspectie deugdelijk gedocumenteerd worden? (Met de huidige methoden van documenteren wordt veel gefraudeerd)
* Indien een APK keurmeester de keuring uit gaat voeren, is die dan op dit moment competent genoeg om de keuring uit te voeren?
Hij of zij zal hiervoor een training moeten ondergaan, daar elke bouwer zijn unieke procede heeft m.b.t. tot de ladingzekeringselementen die het certificaat voorschrijft.
De makkelijkste oplossing is dat de fabrikant aangeeft dat het herkeuren en al het onderhoud enkel en alleen uitgevoerd mag worden door de fabrikant.
In de praktijk zal het moeilijk zijn om alle bovenbouwen bij de fabrikant te controleren, door de ritten daarheen en werkuren voor de transporteurs.
Markering
Een voertuig dat aan de norm EN 12642 voldoet, moet worden gekenmerkt door een etiket dat permanent op de carrosserie is aangebracht en duidelijk zichtbaar is. Ter verduidelijking, dit is dus niet de veel geziene stickers van een testorganisatie zoals onderstaand.
In veel gevallen (in de Benelux) is het door de norm voorgeschreven etiket óók niet aanwezig bij het voertuig en voldoet het dus niet aan de normering.
Het etiket moet minimaal de informatie bevatten zoals onderstaand omschrijft;
* de testwaarde P in kg voor Code L en XL constructies (ook dubbeldeks of andere constructies indien van toepassing)
* de testkracht voor de voorwand gelijkmatig verdeeld tot een hoogte van 200 mm, 800 mm en maximale hoogte
* de testkracht voor de achterwand gelijkmatig verdeeld tot max. hoogte
* de testkrachten voor de zijwanden gelijkmatig verdeeld tot een hoogte van 800 mm en maximale hoogte
* aantal latten per sectie gebruikt tijdens de tests, indien van toepassing, gevolgd door materiaal van latten (bijvoorbeeld aluminium of hout)
De informatie op het etiket moet worden verstrekt in het Engels, andere taalversies zijn toegestaan. Het etiket moet zich bevinden aan de buitenkant van de carrosserie aan de voorkant van het voertuig.
Op afgedekte voertuigen wordt een extra etiket aan de binnenkant van de rechter zijwand aangebracht op een hoogte van ongeveer 1,5 m boven de vloer en niet meer dan 0,5 m vanaf de achterkant van het voertuig.
Dit label moet zo worden geplaatst dat het niet wordt verborgen door voertuiguitrusting zoals latten.
De tekst op het etiket wordt in zwart gedrukt op een gele achtergrond met een lay-out volgens het figuur hieronder. (Andere kleuren zijn dus niet toegestaan).
De minimale afmetingen van het etiket zijn 150 mm breed x 100 mm hoog.
Randvoorwaarden
Er zijn tal van randvoorwaarden die van belang zijn om de gecertificeerde bovenbouw correct te mogen gebruiken met de daarbijbehorende zekeringswaarden en het certificaat.
Zo is bijvoorbeeld ook niet elke opbouw is geschikt voor de te vervoeren lading, ondanks dat de opbouw onderworpen is aan een test en een certificering heeft.
Daarnaast wordt er in de praktijk vaak vergeten dat ook een opbouw een verouderingsproces oploopt en dit uitwerking kan hebben op de ladingzekeringselementen die de krachten gegarandeerd op moeten kunnen vangen. Een EN 12642 test is namelijk in 99% van de gevallen een prototype en/of een voertuig in nieuwstaat.
Men kan dus wel een met gecertificeerde opbouw rondrijden, maar dat wil nog niet zeggen dat het conform de oorspronkelijke test en voorwaarden en/of norm is, indien die niet herkeurd is en/of als het onderhoud aan de ladingzekeringselementen niet gedocumenteerd is.
Als men een product vervaardigd volgens een bepaalde norm, maar daarin niet alle eisen die de norm voorschrijft hanteert, is het uiteindelijk product dan wel volgens díe voorgeschreven norm inzetbaar?
Het is daarom van belang altijd goed te controleren wat de voorwaarden zijn van een certificaat van een onafhankelijk testende organisatie en de daarbij behorende normeringen, zowel voor producent, de gebruiker en als controleur.
Immers zijn de zekeringswaarden van een bovenbouw, een verouderingsproces etc, niet afhankelijk van landsgrenzen.
Een specialistische training lading zekeren kan uitkomst bieden.
Veel veilige kilometers toegewenst!
Niels Bouwmeester
